Βασίλης Γκόλτσιος: Η... Βασίλισσα Φυλή, θα ξαναφορέσει το Στέμμα της.

 

Δέν χρειάσθηκαν παρά λίγες μόνο ώρες  και η Βασίλισσα της Πάρνηθας , η  Φυλή (Χασιά) ,από επίγειος παράδεισος μετατράπηκε  σε... κρανίου τόπος.

Χτισμένη σέ ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον σε υψόμετρο400 περίπου μέτρων στό δυτικό άκρο της Πάρνηθος απέχει μερικές εκατοντάδες μόνο μέτρα (λόφος του Προφήτη Ηλία) από το θορυβώδες, αυτό που ονομάζουμε Λεκανοπέδιο Αττικής, του οπίου αποτελεί σημαντικό πνεύμονα.

Ψηλότερες η χαμηλότερες καταπράσινες κορυφές δημιουργούν γύρω της ένα καταπράσινο στεφάνι που η φύση απλόχερα σαν στέμμα φόρεσε στην πόλη μας.

Από αυτό το στέμμα μετά τις τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές απέμεινε μόνο ο βραχώδεις σκελετός.

Ιστορικά θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η αρχαία Φυλή ήταν κτισμένη σε απόσταση 6 περίπου χιλιομέτρων από την σημερινή, στην περιοχή της πηγής και κοντά στό κάστρο της Φυλής, σε δεσπόζουσα θέση στο δρόμο από την Αθήνα προς τη Θήβα, πάνω στο βουνό της Φυλής.  

Ήταν σε απόσταση περίπου 120 στάδια σύμφωνα με το Δημοσθένη και 100 στάδια σύμφωνα με τον Διόδωρο από την Ακρόπολη.

Την αδιάσπαστη συνέχεια της κατοίκησης στην περιοχή έως σήμερα επιβεβαιώνουν, διάφορα σωζόμενα κατάλοιπα από την ρωμαϊκή και βυζαντινή εποχή.

 Υπάρχουν διάφορα υπόλοιπα οχυρώσεων στους λόφους της περιοχής της Χασιάς, όπως ονομάσθηκε κατά την Τουρκοκρατία, που δείχνει τη στρατηγική σημασία της.

Η περιοχή κηρύχθηκε επίσημα ως αρχαιολογικός χώρος.

 Κήρυξη ως αρχαιολογικού χώρου της ευρύτερης περιοχής του αρχαίου Δήμου της Φυλής, του φρουρίου και του σπηλαίου του Πανός και των Νυμφών, στο Δήμο Φυλής, Νομού Αττικής Αρχειοθετήθηκε 2021-04-12 "Κηρύσσουμε ως αρχαιολογικό χώρο: α) την ευρύτερη περιοχή του αρχαίου Δήμου της Φυλής, ενός από τους σημαντικότερους και μεγαλύτερους αρχαίους Δήμους της Πάρνηθας, β) του φρουρίου και γ) του σπηλαίου του Πανός και των Νυμφών." [...], ΥΑ ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/65180/2993/15-12-2006 - ΦΕΚ 221/ΑΑΠ/29-12-2006

 Ο οικισμός της Χασιάς, ήταν μεταγενέστερος του αρχαίου οικισμού της Φυλής και υπήρχε διάκριση μεταξύ των δύο σημείων   και ως Δήμος Χαστιέων ευρισκόταν εντός της περιοχής του αρχαίου Αθηναικού Δήμου.

 Οι  κάτοικοι, δημότες της αρχαίας Φυλής ονομαζόταν Φυλάσιοι.

 Παρά το γεγονός ότι στη Φυλή υπήρχε το σπήλαιο του Πανός και επίσης το ιερό της Αρτέμιδος Αγροτέρας, το πιο σημαντικό κτίριο του δήμου ήταν το φρούριο στα νοτιοδυτικά από το κέντρο του δήμου.

 Η Φυλή έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τον αθηναϊκό εμφύλιο πόλεμο, μετά το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου:

 Το χειμώνα του 404 / 403 π.Χ. οι δημοκράτες, με επικεφαλής τον Θρασύβουλο^[] κατέλαβαν το φρούριο της Φυλής και το χρησιμοποίησαν ως σημείο συγκέντρωσης.

 Μετά την επιτυχή απώθηση των αντιπάλων τους κατά την πολιορκία που έγινε εκεί και έχοντας υπερκεράσει τις ολιγαρχικές δυνάμεις στη Μάχη της Φυλής, ο Θρασύβουλος ηγήθηκε με άγημα 1.200 ανδρών προς την Μουνιχία, στον Πειραιά^[] και την κατέλαβε.

 Από εκεί προετοίμασε την ανατροπή του καθεστώτος των Τριάκοντα Τυράννων και στη συνέχεια οργάνωσε την επιστροφή στην πόλη των εξόριστων και την αποκατάσταση της δημοκρατίας.

" Θρασύβουλος Στιριεὺς ὀνομαζόμενος, ὢν Ἀθηναῖος, ὑπὸ δὲ τῶν τριάκοντα πεφυγαδευμένος, συνεργούντων αὐτῷ λάθρᾳ τῶν Θηβαίων κατελάβε το τῆς Ἀττικῆς χωρίον ὀνομαζόμενον Φυλήν. Ἦν δὲ τὸ φρούριον ὀχυρόν τε σφόδρα καὶ τῶν Ἀθηνῶν ἀπέχον σταδίους ἑκατόν, ὥστε πολλὰς ἀφορμὰς αὐτοῖς παρέχεσθαι πρὸς τὴν ἔφοδον".

 

Για ένα μεγάλο μέρος του τέταρτου αιώνα π.Χ. η Φυλή ήταν συνώνυμη με τη δημοκρατία και τους άνδρες που πολέμησαν εκεί.

 Ειπώθηκε ότι οι «ήρωες της Φυλής» είχαν επαναφέρει στην πόλη την «εξόριστη δημοκρατία».

 

Και στην νεώτερη ιστορία της Ελλάδος η Φυλή και οι κάτοικοί της είχαν ενεργό συμμετοχή.

Κάτοικος Φυλής ήταν ο καπετάν Μελέτης Βασιλείου οπλαρχηγός της επανάστασης του 1821

 Ο χωρικός από τη Χασιά που ύψωσε τη σημαία της επανάστασης στην τουρκοκρατούμενη Αθήνα.

Με το ξέσπασμα της επανάστασης, κατάφερε, ξεγελώντας τις τουρκικές αρχές υποκρινόμενος πίστη σε αυτές, να πάρει άδεια για στρατολόγηση ανδρών και στις 18 Απριλίου 1821 χτύπησε στον Κάλαμο τα προερχόμενα από την Εύβοια τουρκικά αποσπάσματα.

 Λίγες μέρες μετά ηγήθηκε επίθεσης κατά της Αθήνας: Συγκεκριμένα, κατά τη νύχτα μεταξύ 25ης και 26ης Απριλίου, 600 ένοπλοι επιτέθηκαν στα τείχη από την πλευρά μεταξύ των Αγίων Αποστόλων και της Μπουμπουνίστρας και γρήγορα κατάφεραν να κυριαρχήσουν σε ολόκληρη την πόλη εκτός της Ακροπόλεως.

Από το 1822 μέχρι και το 1825 ο Βασιλείου προβιβάστηκε σταδιακά στους βαθμούς του πεντηκόνταρχου, του χιλίαρχου και εν τέλει του ταξίαρχου ενώ παράλληλα συμμετείχε μεταξύ άλλων σε μάχες στο Σχηματάρι, στην Ακρόπολη, στον Μαραθώνα όπως και στην εκστρατεία του Ανδρούτσου στην Ανατολική Στερεά. 

Αργότερα, ο Βασιλείου διορίστηκε από τον Γιάννη Γκούρα δεκατιστής της Αττικής,.

Η Πάρνηθα και ως εκ τούτου η Φυλή λόγω  της θέσεώς της πάνω στήν Πάρνηθα και την ιστορία της που συνοπτικά προαναφέρθηκε, αποτελεί έναν αληθινό «παράδεισο»  φύσης ,ιστορίας και πολιτισμού.

Προσφέρεται για την ανάπτυξη πολλών μορφών εναλλακτικού τουρισμού.

Η Μονή Κλειστών, το Μοναστήρι του Αγ. Κυπριανού και  πολυάριθμες εκκλησίες μεταβυζαντινές, Άγιος Πέτρος, Κοίμηση Θεοτόκου κλπ, αλλά και νεωτέρων χρόνων υπάρχουν στην περιοχή.

Πέντε εκκλησίες είναι αφιερωμένες στην Αγία Παρασκευή  στόν οικισμό και τον ορεινό όγκο της Πάρνηθος .

Αποτελούν συνεπώς σημαντικό πόλο έλξης για εκκλησιαστικό τουρισμό.

Σημαντικό παράγοντα στην ανάδειξη της περιοχής αποτελεί βεβαίως και η τοπική παραδοσιακή γαστρονομία, την οποία μπορεί να απολαύσει ο επισκέπτης στα φημισμένα εστιατόρια της Χασιάς, μέσα σε ένα μαγευτικό φυσικό περιβάλλον.

Αλήθεια ποιός επισκέπτης δεν απόλαυσε τα περίφημα παϊδάκια στίς πολυπληθείς ταβέρνες της Φυλής;

Ακόμη και τώρα παρά την μεγάλη καταστροφή που προκάλεσε η πύρινη λαίλαπα σε πολύ σύντομο χρόνο πολλές υπαίθριες δραστηριότητες όπως αναρριχήσεις , πεζοπορίες κλπ έστω και σε περιορισμένη κλίμακα  μπορούν να πραγματοποιηθούν.

 Ήδη τα ελάφια επανεμφανίσθηκαν σε διάφορα σημεία της πόλις μας καί άρχισαν να τριγυρίζουν στις γειτονιές όπως γινόταν και πρίν την πυρκαγιά.

Τώρα βέβαια έχουν και έναν πρόσθετο λόγο γιατί μόνο στην πόλη βρίσκουν ευκολότερα τροφή και νερό.

Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα της Ακαδημείας Αθηνών κ, Χρήστο Ζερεφό «τα δάση υποστηρίζονται από μόνα τους, ιδίως τα σημαντικά όπως είναι της Πάρνηθας και της Δαδιάς.

Διαθέτουν ένα υποστηρικτικό δασικό οικοσύστημα μέσα στο οποίο αναπτύσσονται μηχανισμοί προστασίας τους αλλά κυρίως και αναγέννησης σε περίπτωση πυρκαγιάς ή ακραίων καιρικών φαινομένων όπως πλημμύρες.

Η περιοχή της Φυλής δεν είναι η πρώτη φορά που υπόκειται σε μία τέτοια δοκιμασία.

Με την  δύναμη της φύσης όπως όλες τις προηγούμενες φορές ,την προσπάθεια των κατοίκων της και των τοπικών αρχών  αλλά και την συμπαράσταση των πολλών φίλων και επισκεπτών της περιοχής μας είμαστε βέβαιοι ότι:

Σε συντομότερο χρόνο από ότι κανείς μπορεί  να υπολογίζει, η...

 Βασίλισσα Φυλή,

 θα ξαναφορέσει το Στέμμα της.

Θά ξαναγίνει η καταπράσινη Φυλή που γνωρίζαμε.

Το έχει ανάγκη η περιοχή. Το έχει ανάγκη το επιβαρυμένο λεκανοπέδιο της Αττικής που από την Φυλή απέχει μία ανάσα.

Βασίλης Γκόλτσιος.

Αντιπρόεδρος Δημ. Συμβουλίου τ. Δήμου Φυλής.