Πέτρος Φιλίππου: Το νέο μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων στην Αττική

Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων έχει ταλανίσει τα τελευταία 30 χρόνια την Αττική χωρίς μέχρι σήμερα να έχει βρεθεί κάποια λύση. Αντίθετα η Αττική έχει οδηγηθεί σε πλήρες αδιέξοδο στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Ο σημερινός τρόπος διαχείρισης προβλέπει τη μεταφορά σύμμεικτων αποβλήτων στη Φυλή αλλά και στους νέους χώρους που προβλέπεται να κατασκευαστούν με τη δημιουργία φαραωνικών εγκαταστάσεων στο Γραμματικό και την Κερατέα και οι οποίοι έχουν τεράστιο κόστος για τους δήμους και τους δημότες. Ο συγκεκριμένος τρόπος δεν είναι αποδεκτός από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα και με όσα προβλέπονται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 1998/2008 αλλά και από τον Ν. 4042/2012 που είναι πλήρως εναρμονισμένος με τις ευρωπαϊκές οδηγίες, δηλαδή ότι μέχρι το 2020 θα πρέπει να έχει μειωθεί η παραγωγή των απορριμμάτων στο 50% των σημερινών ποσοτήτων με δράσεις που θα πρέπει να γίνουν από τους ίδιους τους δήμους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (Καλλικράτης ν. 3852/2010, αρθ. 94, 1, 25).

Επομένως, σε εφαρμογή της παραπάνω νομοθεσίας, θα πρέπει οι δήμοι – με τον συντονισμό της Περιφέρειας – να προβούν σε όλες τις δράσεις που θα έχουν ως στόχο τη μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων, όπως είναι η πρόληψη, η επαναχρησιμοποίηση, η ανακύκλωση και κάθε άλλου είδους ανάκτηση και κατ’ επέκταση στη μείωση των ποσοτήτων που θα οδηγούνται για ταφή.

Βεβαίως, απαραίτητες προϋποθέσεις για την υλοποίηση όσων προαναφέραμε είναι:

1. η αλλαγή – αναθεώρηση του υπάρχοντος Περιφερειακού Σχεδιασμού της Αττικής (ΠΕΣΔΑ) και η εναρμόνισή του με τις ισχύουσες ευρωπαϊκές οδηγίες. Αυτό απαιτεί ο νόμος και θα έπρεπε να είχε ήδη γίνει από το 2011.
2. η υποβολή προτάσεων από τους δήμους βάσει του νέου Περιφερειακού Σχεδιασμού και με την καθοδήγηση των αρμόδιων φορέων (Περιφέρεια, ΕΔΣΝΑ) για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσουν να αναπτύξουν δράσεις στη λογική της μείωσης του όγκου των απορριμμάτων.

Η Περιφέρεια Αττικής δεσμεύεται να αξιοποιήσει και να στηρίξει έμπρακτα τα τοπικά σχέδια δράσης με διάθεση των σχετικών κονδυλίων προκειμένου να αποκτηθεί από τους δήμους ο ανάλογος εξοπλισμός (π.χ. κάδοι, μηχανολογικός εξοπλισμός, σπαστήρες για κλαδιά κλπ.).

Είναι προφανές ότι σε αυτά τα τοπικά σχέδια δράσης δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να περιλαμβάνονται ΧΥΤΑ ή μεγάλα φαραωνικά εργοστάσια, κάτι που σκοπίμως διαχέεται από πολλούς αντιτιθέμενους κύκλους το τελευταίο διάστημα. Η παραπάνω υλοποίηση συνεπάγεται περιβαλλοντική αναβάθμιση (θα πάψουν να υπάρχουν ξεχειλισμένοι κάδοι στις γειτονιές), αλλά και μεγάλη εξοικονόμηση πόρων από τα τεράστια κονδύλια που σήμερα καταβάλλονται στον ΕΔΣΝΑ και τα οποία πληρώνουν οι πολίτες.

Για να μπορέσουν να γίνουν όλα τα παραπάνω πραγματικότητα, είναι απαραίτητη η συμμετοχή και συνεργασία του κόσμου μετά και από τη σχετική  ενημέρωση που θα γίνει σε όλες τις τοπικές κοινωνίες για τον νέο τρόπο διαχείρισης των απορριμμάτων.